Yakınlar için danışmanlık (Beratung für Angehörige)

Yardım ve danışmanlık alamaya karar verdiyseniz, danışmanlık merkezleri size çok çeşitli hizmetlerle yardımcı olur. 

Danışmanlık merkezlerinde başlıca şu konularda bilgiler edinebilirsiniz: 

• Bağımlılığı nasıl fark edebilirsiniz? 
• Bağımlılık nasıl ortaya çıkıyor? 
• Kişilere karşı en iyi nasıl davranabilirsiniz? 
• Zorlu konuşma durumlarının nasıl üstesinden gelebilirsiniz? 
• Hayatınızın bağımlı bir kişi tarafından yönlendirilmesini nasıl önleyebilirsiniz? 
• Yakınlara yönelik grup terapilerini nasıl bulabilirsiniz? 
• Bu stresten kaynaklanan bedensel ve psikolojik şikayetlerle nasıl baş edebilirsiniz? 
• Örneğin psikolog veya aile danışmanı gibi başka yardımları nasıl bulabilirsiniz? 

Bir danışmanlığa katılmak için herhangi bir belge getirmek zorunda değilsiniz.

Yakınlar için danışmanlık süreci hiç karmaşık değildir. Yetkili merkeze şahsen, telefonla veya e-postayla başvurarak bir görüşme randevusu alın. 

Danışmanla yapacağınız görüşmede içinde bulunduğunuz durumu anlatabilir ve olanaklı çözümleri birlikte araştırabilirsiniz. Bunun üstesinden gelmek zor olsa da, sizin durumunuzda olan çok insan vardır. Bir danışma görüşmesi, içinde bulunduğunuz durumun üstesinden gelmek için atacağınız ilk adımdır.  

Önemli: Danışmanlığı kapsamında irtibata geçtiğiniz kişiler yasal gizlilik yükümlülüğüne tabidirler. İstek üzerine bu danışmanlık tamamen anonim olarak da gerçekleşebilir.

Kamu kuruluşları, kiliseler veya kamu yararına çalışan örgütler tarafından sunulan yakınlara yönelik danışmanlık genelde ücretsizdir. 

Yakınlarınızdan birinin hangi tür bağımlılığıyla karşı karşıya olduğunuz fark etmez: Önemli olan, sizin erkenden yardım ve danışmanlık bulmanızdır. Pek çok yakın kendini çaresiz ve güçsüz hisseder. Bazıları ise bağımlı kişiye yardım edemedikleri için kendileri hastalanır veya çaresizliğe kapılır. Tek başınıza bu durumla baş edemeyeceğinizi hissediyorsanız veya genel olarak bir uzman tavsiyesine ihtiyaç duyuyorsanız bir danışmanlık hizmetine başvurmalısınız.

Çok çeşitli bağımlılıklar vardır ve elbette bunların etkileri de birbirinden farklıdır. Temel olarak, bağımlılık gruplarını yansıtan 6 özellik ayırt edilebilir. Bunlardan üçü veya daha fazlası tespit ediliyorsa, büyük olasılıkla bir bağımlılık hastalığı söz konusudur. 

1. özellik: Şiddetli istek 

Bağımlılık hastaları, hangi bağımlılık olursa olsun sürekli bağımlı oldukları maddeyi veya davranışı düşünürler. Uyuşturucu her zaman el altındadır. 

2. özellik: Kontrol kaybı 

Kişiler, bağımlı oldukları davranışı gerçekleştirdikleri veya bağımlı oldukları maddeyi tükettikleri zaman ve bunun sıklığı üzerindeki kontrollerini kaybederler. 

3. özellik: Uzak duramamak 

Bağımlı oldukları maddeden veya davranıştan uzak durmayı artık başaramazlar. Sağlığına zarar vermesi veya ilişkilerini zedelemesi gibi acı verici sonuçlar doğursa bile, kişi, bağımlı olduğu maddeyi tüketmekten veya bağımlı olduğu davranışı sürdürmekten vazgeçmez. 

4. özellik: Tolerans geliştirmek 

Yakınınız, her zaman aynı etkiyi deneyimleyebilmek için, bağımlı olduğu maddenin tüketim dozunu veya bağımlı olduğu davranışın sıklığını artırır. 

5. özellik: Yoksunluk belirtileri 

Madde olmadığında terleme, titreme, ağrı, uyku bozukluğu ve halüsinasyonlar gibi yoksunluk belirtileri ortaya çıkar. Kumar veya teknoloji bağımlılığı gibi davranışsal bağımlılıklarda ise örneğin saldırganlık ve şiddetli asabiyet görülür. 

6. özellik: Sosyal yaşamdan uzaklaşmak 

Ailesi ve arkadaşları, işi, antrenmanı veya hobileri giderek daha önemsizleşir. 

Eş bağımlılık kavramı çoğu kez bağımlı kişinin yakınlarının da söz konusu bağımlılığa maruz kaldıklarını ifade etmek için kullanılır. Bağımlılık hastalarının yakınları sıklıkla bağımlılık hastalığını bilinçli veya bilinçsiz olarak artırabilirler. Bu durum örneğin ebeveynin kumar bağımlısı çocuğuna para ödünç vermesi veya eşlerin, alkolizm hastası eşleri için işverenlerine hastalık mazereti bildirmeleri şeklinde gerçekleşir. Çoğunlukla kişinin sorunlarını küçümserler ve bağımlılığı mazur gösterirler. Eş bağımlılar kendi yakınlarını korumak ve bağımlılığı kontrol altında tutmak isterler. Bu durumda çoğunlukla kendileri sosyal tecride maruz kalırlar. Hasta kişiye yönelik çabaları onların kendi hayatlarının kontrolden çıkmasına ve kendi ihtiyaçlarının arka plana atılmasına neden olur. Bu, çoğu eş bağımlı için sağlık sorunlarını da beraberinde getirir. 

Önemli: Eş bağımlılık kavramı, bağımlılık hastasının partnerinin, çocuğunun veya ebeveyninin içinde bulunduğu karmaşık ve bireysel stres durumunu karşılamadığı için de eleştirilir. Sıklıkla yakınlara da söz konusu hastalığa neden oldukları gibi bir suçlama yöneltilir, çünkü davranışları bağımlılığı artırır veya gizler. 

Terapi, bir insanın içinde bulunduğu durumu ve ruh halini belirgin şekilde iyileştirebilir. Bağımlılık hastalarının yakınları bu süreçte örneğin içinde bulundukları durumla baş edebilmeyi ve kendi davranış kalıplarını fark etmeyi öğrenebilirler. Kendiniz için terapinin yararlı olup olmayacağını, tercih ettiğiniz bir terapistle görüşebilirsiniz.

Birçok yerde bağımlılık konusunda yakınlara yönelik grup terapileri veya bağımlı insanlar ve onların yakınlarına yönelik ortak grup terapileri vardır. Buralarda benzer deneyimler yaşayan insanlarla buluşabilir ve yaşadığınız sorunların yalnızca sizin başınıza gelmediğini görebilirsiniz. Yakınlar için danışmanlığa baş vurduğunuzda böyle bir grup olup olmadığını da lütfen sorun.