Pomoc w pokryciu kosztów pogrzebu

Wysokość pomocy w pokryciu kosztów pogrzebu różni się w zależności od miejsca zgonu. Urząd ds. Opieki Społecznej pokrywa jednak tylko te koszty, które są bezpośrednio związane z pogrzebem i które są niezbędne do prostego, ale godnego i lokalnego pochówku. Te koszty są zazwyczaj pokrywane:

• sekcja zwłok,  
• prosta trumna z wewnętrzną wkładką,
• proste kompozycje kwiatowe,
• przygotowanie zmarłego,
• ułożenie i prosta dekoracja podczas nabożeństwa pogrzebowego, gra na organach, mówca pogrzebowy lub duchowny,
• w przypadku kremacji: kremacja i prosta urna,
• przeniesienie na cmentarz,
• otwarcie i zamknięcie grobu,
• posadzenie roślin na grobie,
• opłaty publiczne.

Ważne: W poszczególnych przypadkach mogą występować różnice w zależności od lokalizacji. Na przykład od miejsca pochówku zależy, czy koszty prostego nagrobka lub prostej płyty nagrobnej mogą zostać pokryte przez Urząd ds. Opieki Społecznej. Ewentualnie wystarczający może być również drewniany krzyż z imieniem i nazwiskiem.

Koszty poniesione w związku ze śmiercią, a nie z powodu samego pogrzebu, zasadniczo nie są pokrywane przez Urząd ds. Opieki Społecznej. Obejmują one koszty:

• dojazdu,
• odzieży żałobnej,
• nekrologu,
• organizacji (późniejszej) ceremonii pogrzebowej (stypy),
• przedłużenie prawa do pochówku.

"Zasadność" poniesienia kosztów pogrzebu jest zawsze oceniana indywidualnie. Po pierwsze, istotną rolę odgrywa sytuacja finansowa osoby odpowiedzialnej za koszty pogrzebu. Jeśli osoba odpowiedzialna za pogrzeb jest w potrzebie, nie można oczekiwać, że poniesie koszty pogrzebu tylko dlatego, że jest za niego odpowiedzialna. Inaczej jest w przypadku, gdy można wykorzystać istniejący spadek.

Oprócz sytuacji finansowej należy również wziąć pod uwagę relacje rodzinne i osobiste relacje ze zmarłym. Im bliższa była ta relacja, tym większe prawdopodobieństwo, że koszty pogrzebu zostaną poniesione przez daną osobę.

Ważne: Sam brak osobistej bliskości pomiędzy osobą odpowiedzialną za pogrzeb a zmarłym nie jest wystarczający do stwierdzenia " braku zasadności" ponoszenia kosztów. Poniesienie kosztów może jednak zostać uznane za bezzasadne w wyjątkowych przypadkach. Dzieje się tak na przykład w sytuacji, gdy osoba zmarła dopuściła się poważnego wykroczenia wobec członka rodziny odpowiedzialnego za pogrzeb (takiego jak przemoc fizyczna lub wykorzystywanie seksualne).  Z drugiej strony, zerwanie kontaktu bądź zaniedbanie opieki lub wychowania nie jest wystarczające.  

Urząd ds. Opieki Społecznej może pokryć tylko część kosztów pogrzebu. Dotyczy to na przykład następujących przypadków:

• Własne dochody i majątek danej osoby są wystarczające do samodzielnego pokrycia części kosztów pogrzebu.
• Istnieją inne osoby, które muszą ponieść koszty pogrzebu.

Wnioskodawca musi złożyć następujące dokumenty (wraz z wypełnionym wnioskiem):

• kopia aktu zgonu,
• dowód ubezpieczenia na życie i/lub na wypadek śmierci osoby zmarłej,
• dowód wysokości spadku,
• kopia ostatnich odcinków renty zmarłej osoby (wdowiej, emerytalnej, związanej z niezdolnością do zarobkowania i innych rent),
• kopia umowy z zakładem pogrzebowym, jeśli jest już dostępna.
• Jeśli miał miejsce urzędowy pochówek: decyzja o świadczeniach z Urzędu Porządku Publicznego.

W przypadku otrzymywania świadczeń socjalnych, takich jak zasiłek dla obywatela, świadczenia na podstawie ustawy o świadczeniach dla osób ubiegających się o azyl:
 

• wyciągi ze wszystkich rachunków wnioskodawcy od trzech miesięcy przed datą śmierci do daty złożenia wniosku, a także wszystkich osób mieszkających z nim w gospodarstwie domowym,
• odpowiednia decyzja przyznania każdego z nich.

Ważne: Decydujące znaczenie w określeniu potrzeby ma okres czasu, w którym koszty są do zapłaty. Można to ustalić na przykład na podstawie umowy z zakładem pogrzebowym lub decyzji o opłacie regulacyjnej z gminy.

Jeśli nie otrzymuje się żadnych świadczeń socjalnych:

• dokument potwierdzający dochody (np. odcinki wypłat, decyzja o świadczeniach z Urzędu Pracy, zaświadczenie z kasy chorych o wysokości ewentualnie otrzymywanego zasiłku chorobowego, dowód wpłat alimentacyjnych, zaświadczenia o rentach wnioskodawcy i wszystkich członków gospodarstwa domowego),
• dowód aktualnych kosztów mieszkaniowych (np. ostatnie pismo o podwyżce czynszu, w przypadku nieruchomości dowód wszystkich wydatków, takich jak podatek od nieruchomości, koszty dodatkowe, wywóz śmieci, kominiarz itp.),
• dowód wszystkich istniejących polis ubezpieczeniowych (polisy, ostatnie faktury za składki, np. ubezpieczenie mienia/od odpowiedzialności cywilnej w gospodarstwie domowym, ubezpieczenie Riester, ubezpieczenie na wypadek śmierci/na życie dla wnioskodawcy i wszystkich członków gospodarstwa domowego); dowód aktualnej wartości wykupu jest również wymagany w przypadku polis ubezpieczeniowych obejmujących aktywa,
• ewentualnie dowody opłat specjalnych,
• dowody istniejącego majątku (jak książeczki oszczędnościowe, umowy oszczędnościowe, akcje itp.).

Ważne: Wymagane dokumenty mogą się różnić w zależności od regionu. Właściwy organ poinformuje Cię, jakie dokumenty należy przedłożyć.

Nie musisz przestrzegać żadnych oficjalnych terminów. Zaleca się wyjaśnienie kwestii pokrycia kosztów z właściwym urzędem w odpowiednim czasie, w miarę możliwości przed pogrzebem. Można wówczas uzyskać informację, które koszty związane z pogrzebem mogą zostać pokryte.

W przypadku gdy nie można wymagać przejęcia kosztów pogrzebu, koszty te poniesie Urząd ds. Opieki Społecznej. Jeśli osoba zmarła korzystała z pomocy społecznej, odpowiedzialny jest Urząd ds. Opieki Społecznej, który przyznał to świadczenie. W przeciwnym razie odpowiedzialny jest Urząd ds. Opieki Społecznej miejsca zgonu.

Jeśli zmarła osoba pozostawiła spadek, spadkobiercy są przede wszystkim zobowiązani do pokrycia kosztów pogrzebu. Należą do nich na przykład:

• osoby uprawnione do dziedziczenia, które nie zrzekły się dziedziczenia,
• żona, mąż,
• zarejestrowany partner(ka) życiowy(-a),
• (pełnoletnie) dzieci,
• rodzice,
• (pełnoletnie) rodzeństwo,
• dziadkowie,
• (pełnoletnie) wnuki.

Jeśli nie ma małżonki(-a) lub partnerki(-a), do pokrycia kosztów zobowiązane są dzieci. Jeżeli zmarła osoba nie miała dzieci, sprawdzeni zostaną pozostali krewni, czy mogą być zobowiązani do pokrycia kosztów.

W przypadku braku spadkobierców lub zrzeczenia się dziedziczenia, obowiązek poniesienia kosztów może również wynikać z przepisów alimentacyjnych.

Jeśli nie można ustalić osoby na podstawie prawa spadkowego i alimentacyjnego, obowiązek może wynikać z przepisów landów dotyczących cmentarzy i pochówku. Przepisy te mogą różnić się w zależności od kraju związkowego (landu). Z reguły są one skierowane do najbliższych krewnych. Osoba, która odrzuciła spadek, może być również zobowiązana do poniesienia kosztów na mocy tych przepisów.